Rezaletin dibi
Filyos Irmağı’nı oluşturan kollarından biri olan Gerede Deresi katran rengi akıyor. Karma ve Deri Organize Sanayi Bölgelerinin hiçbir arıtmaya tabi tutmadan deşarj ettiği sular, etrafa dayanılmaz bir koku da yayıyor. Dünya Çevre Günü nedeniyle deşarj noktasında bir araya gelen ekolojistler, “Bu rezalete derhal son verin” çağrısı yaptı.
Dünya Çevre Günü nedeniyle Gerede Yağdaş köyünde bir araya gelen 200’e yakın çevreci, civardaki Karma ve Deri OSB’lerin faaliyetleri nedeniyle katran rengine bürünen Gerede Çayı’ndaki kirliliğe dikkat çekti. Basın mensuplarına yaşanan rezaleti gösteren çevreciler, burada bir basın açıklaması da yaptı. Açıklamayı, Doğa ve Sürdürülebilirlik Derneği, Eskipazar Ekonomik Kalkınma Derneği, Genç Eskipazarlılar Derneği, Zonguldak Kültür ve Eğitim Vakfı, Zonguldak Çevre Koruma Derneği, Kocaeli Bolulular Derneği, İzmir Bolulular Derneği, Ankara Karabüklüler Derneği, İstanbul Karabüklüler Derneği, Ankara Eskipazarlılar Derneği, İstanbul Eskipazarlılar Derneği, Eskipazar Çevre Koruma Derneği, Bolu, Çankırı, Karabük TEMA Temsilcilikleri, Gerede Köy Temsilcileri, Yenice Çevre Gönüllüleri ve Çaycuma Çevre Gönüllüleri imzaladı.
YANLARINDA GÖTÜRDÜKLERİ TEMİZ SULARLA IRMAĞA CAN SUYU VERMEYE ÇALIŞTILAR
20-25 araçlık bir konvoyla, atık suların Gerede Çayı’na deşarj edildiği Yağdaş köyüne gelen çevrecilerin birçoğu yoğun koku nedeniyle maske takmak zorunda kaldı. Sözcüğün tam anlamıyla katran renginde akıp dayanılmaz bir koku yayan çayın kenarına dizilen çevreciler, yetkililere çağrı yapıp, bu rezalete son verilmesini istedi. Çevreciler yanlarında getirdikleri temiz suları dökerek, çaya, temsili olarak can suyu verdi. Daha sonra Deri Organize Sanayi Bölgesi’nin deşarj noktasına geçen çevreciler, burada bir basın açıklaması yaptı.
KÖYLÜLER: “SUYU İÇEN HAYVANLARIMIZ HASTALANIP BİR MÜDDET SONRA ÖLÜYOR”
Zonguldak Çevre Koruma Derneği Başkanı Ahmet Öztürk, Çaycuma TEMA Temsilcisi Seçkin Ünsal, Çaycuma Çevre Platformu Sözcüsü Züleyha Nur, TEMA Gönüllüsü Ayla Kalaycı’nın da katılarak destek verdiği etkinlikte konuşan köylüler, yayılan dayanılmaz koku yüzünden doğup büyüdükleri cennet toprakları terk etmek zorunda kaldıklarını söyledi. Köylerinde kalan az sayıdaki kişinin beslediği hayvanların, bu sulardan içerek hastalandığını söyleyen yöre sakinleri, bu nedenle sık sık hayvan ölümlerinin yaşandığını da ifade etti. Etrafta pek çok ağacın kirlilikten etkilendiğini de söyleyen köylüler, başta Vali ve Çevre Şehircilik olmak üzere tüm yetkililere seslenerek, arıtma tesisi olmayan tüm fabrikaların çalışma ruhsatlarının iptal edilmesini istedi.
ASLAN: “ATIK SULAR, UZUN YILLARDIR FİLYOS NEHİR HAVZASI'NI CİDDİ BİÇİMDE KİRLETİYOR”
Açıklamanın altında imzası olan kuruluşlar adına açıklama yapan Eskipazar Ekonomik Kalkınma Derneği Başkanı Mehmet Emin Aslan, “5 Haziran Dünya Çevre Günü'nde, çevremizi korumanın ve sağlıklı bir gelecek için sorumluluklarımızı yerine getirmenin önemini bir kez daha vurgulamak üzere buradayız. Filyos Nehir Havzası'nın korunması için atılacak adımları kamuoyu ile paylaşmak istiyoruz. Gerede Deri ve Karma Organize Sanayi Bölgelerinin faaliyetlerinden kaynaklanan atık sular, uzun yıllardır Filyos Nehir Havzası'nı ciddi biçimde kirletmektedir. Bu durum, çevresel dengeyi bozmakta ve bölge halkının sağlığını tehdit etmektedir. Sanayi faaliyetlerinden kaynaklanan bu kirlilik, bölgedeki ekosistemi ve tarım alanlarını da olumsuz etkilemektedir. Her gün tonlarca zehirli atık su Gerede Çayı’na yasa dışı olarak dökülmektedir.” dedi.
ASLAN: “FİLYOS HAVZAMIZIN EKOLOJİK BÜTÜNLÜĞÜNÜ GERİ KAZANANA KADAR MÜCADELEMİZİ SÜRDÜRECEĞİZ”
Aslan sözlerine, “OSB’lerin faaliyetlerinden kaynaklanan atık suların nehir havzasına arıtılmadan deşarj edilmesi yetmezmiş gibi, Gerede Çayı’nın temiz suları 2020’den itibaren Ankara’ya aktarılmış ve sadece %6’sı çayın kendi havzasına bırakılmıştır. Debisi azalan ve can suyu alınan çayımız kirli sularla adeta açık kanalizasyona dönüşmüştür. Bu durum, halkımızın sağlığını tehdit ederek kötü koku, balık ölümleri ve tarımsal sulama sorunlarını beraberinde getirmektedir. Bu sebeple Filyos Nehir Havzası'nın korunması ve temizlenmesi amacıyla kapsamlı atık su arıtma tesislerinin hayata geçirilmesi ve sanayi bölgelerinde sürdürülebilir üretim tekniklerinin benimsenmesi talebiyle sivil toplum kuruluşları olarak harekete geçiyoruz. Havzamızın ekolojik bütünlüğünü geri kazanana kadar mücadelemizi sürdüreceğiz. Gerede Deri ve Karma OSB'lerinin atık sularının modern ve etkin bir şekilde arıtılmasını sağlayacak atık su arıtma tesisleri, su kaynaklarımızı koruyacak ve bölge halkının yaşam kalitesini artıracaktır.” diyerek devam etti.
ASLAN: “TÜM FİRMALARIN ÇEVRE İZİNLERİ, ARITMA TESİSLERİ TAMAMLANANA KADAR İPTAL EDİLMELİDİR”
Aslan kamuoyunun dikkatine sundukları hususları da şu şekilde açıkladı: “Deri OSB’de faaliyetini sürdüren tüm firmaların çevre izinleri, arıtma tesisleri tamamlanana kadar iptal edilmelidir. OSB’lerde arıtma tesisleri tamamlanmadan yeni firmalara üretim izni verilmemelidir. Karma OSB’de yasalara uymayan firmalara cezai yaptırımlar uygulanmalıdır. Gerede Çayı’ndan yılda 240 milyon m³ su akarken sadece 15 milyon m³'ü kendi yatağına bırakılmaktadır. Bu kabul edilemez; havzanın ekolojik su ihtiyacı tekrar gözden geçirilmelidir. Nehir Havzası Koruma Planları uygulanmalıdır. Çevre Bakanlığı, Tarım Bakanlığı, OSB’deki sanayiciler, Gerede TSO yetkilileri, Gerede Belediyesi yetkilileri ve ASKİ ile yapılan toplantılarda alınan kararların acilen hayata geçirilmesini talep ediyoruz. Aşağıda imzası bulunan Sivil Toplum Kuruluşları olarak ilgili Bakanlıklarla görüştük. Konuyu parlamento nezdinde de takip ediyor ve basın organlarıyla kamuoyunun gündemine taşımaya devam ediyoruz. Tüm bu görüşmeler sonucunda taraflarca kabul edilen sorunumuzun çözümü için yetkili kurumları göreve çağırıyoruz.”
ÖZTÜRK: “BURADA BİR REZALET VAR, BURADA BİR EŞKIYALIK DÜZENİ VAR”
Alanda toplananlara bir konuşma yapan Zonguldak Çevre Koruma Derneği Başkanı Ahmet Öztürk, “Mehmet Bey yeterince açıklamalar yaptı. Bu sözlerin üzerine başka bir şey söyleyemeye gerek yok. Burada bir rezalet var, burada bir eşkıyalık düzeni var. Ne yazık ki Filyos Havzası’nın her yeri böyle. Gidin Çaycuma’da da bunu görüsünüz, gidin Çatalağzı santraller bölgesine, orada da aynısını görürsünüz. Topyekun mücadele etmediğimiz sürece bu kirliliği ortadan kaldırmamız mümkün değil. Zonguldak’ta pek çok alanda mücadele eden ekoloji örgütleri olarak Gerede ve Eskipazar halkının yanındayız. Ne zaman buradan bir çağrı alsak koşup geleceğiz. Bugün temsili olarak geldik ama yarın daha kalabalık, ertesi gün çok daha kalabalık buraya gelip dayanışma içinde mücadeleyi büyüteceğiz.” dedi.
