AKILLI DAİRE TUZAĞI
Müteahhitler, projelerini tanıtırken teknolojik konforu ön plana çıkarıyor; görsellerde güvenlikten enerji tasarrufuna, sesli komut sistemlerinden mobil uygulamalara kadar her şey yer alıyor.
Ancak tapu işlemleri tamamlandığında ya da daire teslim edildiğinde, alıcılar kendilerini sıradan bir apartman dairesiyle baş başa buluyor. Hayal edilen teknolojiyle donatılmış ‘akıllı daire’ yerine sadece dört duvardan oluşan sıradan apartman dairesinden farkı olmayan dairelerle karşılaşan vatandaşlar büyük bir hayal kırıklığı yaşıyor.
SÖZLEŞMEDE YER ALMAYAN DETAYLARA DİKKAT!
Ne yazık ki birçok projede yer alan bu özelliklerin hiçbiri teslim edilen dairelerde yer almıyor. Lansmanlarda gösterilen teknolojik sistemler, sadece pazarlama aracı olarak kullanılıyor. Tapu işlemleri sırasında ya da daire tesliminde, alıcılar bu sistemlerin eksik olduğunu fark ettiklerinde iş işten geçmiş oluyor. Sözleşmelerde yer almayan detaylar ise hukuki mücadeleyi zorlaştırıyor.
AKILLI DAİREDE NELER OLMALI?
Uzmanlara göre gerçek bir akıllı daire; yalnızca birkaç sensör veya alarmdan ibaret değil, bütüncül bir yaşam teknolojisi diyerek modern akıllı dairelerde bulunması gereken temel özellikler şöyle sıralıyorlar:
• Akıllı Güvenlik Sistemleri: Kamera ve alarm entegrasyonu, akıllı kapı kilitleri, pencere sensörleri, görüntülü diafon.
• Aydınlatma ve Enerji Kontrolü: Uzaktan ışık yönetimi, zamanlama, akıllı prizler ve enerji tasarrufu sağlayan otomasyonlar.
• Isıtma ve İklim Kontrolü: Sensör destekli akıllı termostatlar, uzaktan kumandalı klima ve kombi sistemleri.
• Uzaktan Erişim: Tüm ev bileşenlerini tek uygulamadan veya sesli asistanla (Alexa, Siri, Google Assistant) yönetebilme imkânı.
• Senaryo Yönetimi: “Evden çıkış” ya da “eve dönüş” senaryolarıyla ışık, klima, perde gibi unsurların otomatik çalışması.
• Ekstra Özellikler: Su ve gaz kaçak sensörleri, Wi-Fi destekli beyaz eşyalar, akıllı asansör entegrasyonu, jeneratör otomasyonu.
Bu sistemler, yaşamı hem konforlu hem güvenli hem de enerji verimli hale getiriyor.
AKILLI DAİRE PARASINA STANDART DAİRE SATIYORLAR!
Ancak Zonguldak ve Kozlu çevresinde satılan birçok projede, bu özelliklerin çoğu sadece tanıtım görsellerinde kalıyor. “Akıllı daire” etiketiyle yüksek fiyatla satılan dairelerde; ne sensör sistemi, ne mobil kontrol altyapısı, ne de enerji optimizasyonu bulunuyor.
Alıcılar, proje tesliminde “akıllı sistemlerin ileride ekleneceği” sözüyle oyalansa da, çoğu zaman bu sözler tutulmuyor.
Vatandaşlar Tepkili: ‘Bize Akıllı Ev Değil, Sıradan Daire Sattılar’
Kimi daire sahipleri, teslimden sonra projedeki eksiklikler nedeniyle müteahhitlerle karşı karşıya geliyor. Bazı vatandaşlar, sözleşmelerde sistem detayları belirtilmediği için yasal olarak da mağduriyet yaşadıklarını söylüyor.
Bir alıcı tepkisini şöyle dile getirdi:
“Tanıtımda her şey dijitaldi, telefonla evi yönetebileceğimiz söylendi. Ama teslimde ne modem altyapısı var ne sistem. Bize akıllı ev değil, sıradan daire verdiler.”
MÜTEAHHİT VAATLERİ SÖZLEŞMEDE MUTLAKA OLMALI
Uzmanlar, “akıllı daire” kavramının Türkiye’de bir pazarlama aracı haline geldiğini, ancak yasal altyapısının eksik olduğunu belirtiyor.
Sektör temsilcilerine göre, projelerde vaat edilen teknolojik sistemlerin sözleşmeye açık şekilde yazılması ve teslim sırasında kontrol edilmesi zorunlu hale getirilmeli.
Aksi halde, “akıllı ev” adıyla satılan sıradan daireler, hem vatandaşın güvenini hem de sektörün itibarını zedelemeye devam edecek.
Vatandaş Teknoloji Beklerken Betonla Yetiniyor
Emeklilik tazminatını, yılların birikimini “akıllı daire” hayaliyle yatıran vatandaşlar, sonunda sıradan bir betonarme yapıya mahkûm ediliyor. Güvenlik, enerji tasarrufu ve konfor gibi temel beklentiler karşılanmadığında, bu daireler sadece pahalı bir hayal kırıklığına dönüşüyor.
Denetim Şart, Şeffaflık Zorunlu
Gayrimenkul sektöründe “akıllı daire” adı altında yapılan bu yanıltıcı satışların önüne geçilmesi için yetkililerin denetim mekanizmalarını güçlendirmesi gerekiyor. Proje tanıtımlarında sunulan teknolojik vaatlerin sözleşmelere açık ve net şekilde yansıtılması, alıcıların haklarının korunması açısından hayati önem taşıyor.
